مواد سفالی برای ساخت شیشه آزمایشگاهی
گلهای سفالی به عنوان یکی از مهمترین مواد اولیه در تولید شیشه آزمایشگاهی مورد استفاده قرار میگیرند. این گلها در حالت خام به شکل پودری و دانهدانه تهیه میشوند و سپس در دماهای بسیار بالا (حدوداً ۱۴۰۰ درجه سانتیگراد) ذوب میشوند و در قالبهای مختلف جهت ساخت شیشههای آزمایشگاهی به کار گرفته میشوند.
مواد سفالی مورد استفاده در تولید شیشه آزمایشگاهی شامل موادی همچون سیلیس، سودا، آهک و کربنات سدیم میشوند. سیلیس به عنوان مهمترین ماده تشکیل دهنده، حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از مواد سفالی را تشکیل میدهد. سودا و کربنات سدیم نیز از دو ماده پایه برای تهیه شیشه است که به صورت جداگانه یا ترکیب با هم برای جلوگیری از انجماد زودهنگام شیشه در دمای پایینتر به کار میروند.
برای تولید شیشه آزمایشگاهی با خواص مشخص، میزان استفاده از هر یک از مواد سفالی تغییر میکند. به عنوان مثال، استفاده از کربنات سدیم در مشخصههای شیشه اهمیت بسیاری دارد و میتواند به رفتار شیمیایی و فیزیکی آن تأثیر داشته باشد. همچنین، نوع سیلیس و میزان آهک مورد استفاده نیز بر ترکیب شیشه و خواص آن تأثیرگذار است.
در کل، ترکیب دقیق مواد سفالی به طراحی شیشههای آزمایشگاهی بستگی دارد و باید با دقت و هوشمندی در نظر گرفته شود. به همین دلیل، آزمایشگاههای تخصصی با فناوریهای پیشرفته برای تولید شیشه با خواص مورد نظر به کار میروند.
استفاده از مواد سفالی به عنوان ماده اولیه در ساخت شیشه آزمایشگاهی
سفال، مادهای شناختهشده در تولید انواع محصولات، از جمله سفالینهها، لوازم خانگی و ... است. این ماده از مواد اولیه مهم در صنعت تولید شیشه آزمایشگاهی در دسته عناصر غیرمتالی هستند. سفالینهها در صنعت ساخت شیشه آزمایشگاهی به عنوان یک منبع سیلیسیوم دارای اهمیت بسیار زیادی هستند.
از سفالینههای متنوعی در صنعت ساخت شیشههای آزمایشگاهی استفاده میشود، که هر یک دارای خصوصیات خاصی هستند. بهطور کلی سفالینهها به دو دستهی سفالینه سودا، که از طریق تولید به دست میآیند، باطنی، که از طریق کار با سفالینه سودا تولید میشوند، تقسیم بندی میشوند.
استفاده از سفالینه در تولید شیشه آزمایشگاهی علاوه بر کاهش هزینهها به دلیل سادگی فرایند تولید و کنترل دما وبا توجه به مقاومت بالا، دوام، پایداری و بحرانیترین نقطه در انتخاب مواد اولیه در صنعت ساخت شیشه آزمایشگاهی تلقی شدهاست.
در نتیجه استفاده از سفالینهها به عنوان ماده اولیه در تولید شیشههای آزمایشگاهی به دلیل پایداری، مقاومت و دوام بالا در برابر شوک و دمای بالا، امری امن و نتایج قابل اطمینان در تجارب آزمایشگاهی به دست میدهد. به همین خاطر استفاده از این ماده برای تولید شیشههای آزمایشگاهی پیشنهاد میشود.
مزایای استفاده از مواد سفالی در ساخت شیشه آزمایشگاهی
استفاده از مواد سفالی در ساخت شیشه آزمایشگاهی یکی از روشهای معمول در بسیاری از پژوهشهای علمی میباشد و این مواد دارای مزایای بسیاری هستند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
یکی از مزایای استفاده از مواد سفالی به جای شیشه استفاده از این مواد در ساخت شیشه آزمایشگاهی، مقاومت بیشتری نسبت به شیشه دارند. این مواد در برابر ضربات می توانند مقاومتر باشند و در آزمایشگاهها، امکان وقوع تصادف و شکست شیشههای آزمایشگاهی بسیار است. به همین دلیل، شیشههای سفالی، انتخاب مناسبی برای استفاده در آزمایشگاه هستند.
مزیت دیگری که می توان به عنوان یکی از مزایای استفاده از مواد سفالی در ساخت شیشه آزمایشگاهی اشاره کرد، مقاومت به خوردگی و فرسایش است. به دلیل واکنش شیمیایی بین شیشههای آزمایشگاهی و محیط آزمایشی با آنها، تبدیل شدن ویژگیهای شیمیایی میتواند یک عامل خراب شدن شیشه باشد، اما این قابلیت در سفال ها خیلی کمتر است.
در نهایت باید گفت، مواد سفالی دارای انعطاف بیشتری هستند که در فرآیندهای تولید شیشه آزمایشگاهی، به دلیل نیاز به پرکردن کامل فضای جوشاندن نمونه، به خصوص در آزمایشها با حجم بالا، مناسب هستند. همچنین شیشه های سفالی به دلیل دمای بالاتری که برای تغییر شکل آن هنگام تولید نیاز است، میزان آلایندگی آن بسیار پایینتر از شیشههای آزمایشگاهی میباشد که این موضوع برای کاربران تحقیقاتی بسیار حیاتی است.
فرآیند تهیه شیشه آزمایشی با استفاده از مواد سفالی
تهیه شیشه آزمایشی با استفاده از مواد سفالی، فرآیندی است که به وسیله آن شیشه آزمایشیهایی با خواص خوب، مقاومت بالا و قابلیت استفاده در شرایط دمایی و فشاری بالا تولید میشود. در این فرآیند از مواد سفالی به عنوان اصلیترین مادهای که در تهیه شیشه آزمایشی مورد استفاده قرار میگیرد، استفاده میشود. این مواد از جمله سیلیکاتها، کلسیم، سدیم و بورون هستند.
یکی از مراحل اصلی در این فرآیند، تحمیل یک فشار بالا به مواد در دماهای بالاست. این کار باعث میشود تا مواد مختلف حاضر در شیشه آزمایشی، با هم ترکیب شوند و با تشکیل دیدمان خود به شیشه آزمایشی نهایی دست یابیم.
در مرحله بعد، شیشه آزمایشیهایی با خواص و مشخصات متفاوت تولید میشوند. این خصوصیات شامل مقاومت بالا در برابر تغییرات دما، کیفیت بالای بصری و مقاومت دارد در مقابل اسیدها، قلیاها و مواد شیمیایی دیگر میباشند.
این شیشههای تولید شده، در بسیاری از صنایع شیمیایی و آزمایشگاه ها بکار میروند. آنها به عنوان شیشه آزمایشی، اسلاید آزمایشی و پیتزا آزمایشی در تحقیقات باکتریایی و سلولی و همچنین در آزمایشهای مختلف شیمیایی استفاده میشوند.
انواع مواد سفالی مورد استفاده در ساخت شیشه آزمایشگاهی
سفال، مادهای است که برای ساخت اشیاءی همچون وسایل آشپزخانه، سفرههای پایین خیابان و حتی شیشه آزمایشگاهی به کار میرود. در اینجا، به توضیح انواع مواد سفالی مورد استفاده در ساخت شیشه آزمایشگاهی پرداخته میشود.
مواد سفالی برای ساخت شیشه آزمایشگاهی عمدتاً به دو دسته تقسیم میشوند: سفالهای پورسلین و سفالهای بورسیلیکات. سفالهای پورسلین غیرشفاف و شیشهای هستند. در نتیجه، از آنها به عنوان بطریهای ذخیرهسازی و وسایل جامد مانند قوریها استفاده میشود. از سفالهای بورسیلیکات، با نام و مارک آنها مشخص شده، شیشههایی با خصوصیات خاصی ساخته میشوند.
سفالهای بورسیلیکات بیشتر به دلیل مزایای زیادی شامل مقاومت بالا در برابر حرارت و شیمیایی، شفافیت بالا و عدم تغییر در جلوگیری از تغییر رنگ برای مدت طولانی زمان، برای تولید شیشههای آزمایشگاهی استفاده میشوند. برخی از موارد از نظر شکل، اندازه و ضخامت سفالیها برای ساخت شیشههای آزمایشگاهی تغییر میکنند.
در نهایت، باید گفت که استفاده از مواد سفالی برای تولید شیشههای آزمایشگاهی باعث بهبود کیفیت آزمایشها و نتایج بدست آمده میشود، اما عدم رعایت نکات مرتبط با نگهداری، تمیز کردن و حفاظت از این نوع از شیشهها، باعث آسیب و خسارات جبران ناپذیری خواهد شد. بنابراین، توصیه میشود که برای استفاده بهینه از شیشههای سفالی آزمایشگاهی، از نکات مرتبط با نگهداری و حفاظت و استفاده از شیشه برای مناسب بودن آزمایش، پیروی شود.
تأثیر ترکیب مواد سفالی بر خواص شیشه آزمایشگاهی
ترکیب مواد سفالی به عنوان یکی از روشهای موجود برای تقویت شیشههای آزمایشگاهی مطرح شده است. در این روش، مواد سفالی با شیشه مخلوط شده و به دمای بالایی نیز احتیاج ندارد. به عنوان مثال، میتوان اکسید آلومینیوم، اکسید کرومی، کائولن، فلدسپار و ... را به عنوان مواد سفالی در ترکیب با شیشه آزمایشگاهی به کار گرفت.
تاثیر ترکیب مواد سفالی بر خواص شیشه آزمایشگاهی، شامل افزایش مقاومت به شکستگی، افزایش چگالی، کاهش ضریب انعطافپذیری، افزایش ماندگاری و مقاومت به حرارت میباشد. این تمام خصوصیات میتواند به صورت همزمان و یا به روشهای جداگانه تحت تأثیر ترکیب مواد سفالی باشد. در نتیجه، با استفاده از ترکیبات مختلف مواد سفالی، میتوان به مواد شیشهای با خصوصیات مختلف دست یافت و از این طریق مواد شیشهای با خصوصیات مطلوب و مناسب برای کاربردهای مختلف تولید نمود.
از دیگر ویژگیهای ترکیب مواد سفالی با شیشه آزمایشگاهی، قابلیت افزایش شفافیت و بخشش؛ که بسته به نوع مواد سفالی مورد استفاده، میتواند متفاوت باشد. به علاوه، ترکیب مواد سفالی با شیشه، قابلیت ساختاردهی و ایجاد پوششهای نانوایی را نیز به دنبال دارد. به همین دلیل، ترکیب مواد سفالی با شیشه آزمایشگاهی به عنوان یک روش مهم در صنایع مختلف مانند پزشکی، الکترونیک، سرامیک و ... مورد توجه و استفاده قرار میگیرد.
شیشه آلات آزمایشگاهی
منبع